माथि व्याख्या गरिएका छ वटा मोडहरू सृष्टिकर्ताले तय गर्नुभएका महत्त्वपूर्ण चरणहरू हुन्, जसलाई आफ्‍नो जीवनमा हर सामान्य व्यक्तिले पार गर्नुपर्छ। मानवीय दृष्टिकोणबाट हेर्दा, यी हरेक मोड वास्तविक छन्, कुनैबाट पनि उम्‍कन सकिँदैन, अनि यी सबै सृष्टिकर्ताको पूर्वनिर्धारित गन्तव्य र सार्वभौमिकतासँग सम्‍बन्धित छन्। त्यसकारण, मानवको लागि, यी हरेक मोड महत्त्वपूर्ण नाका हुन्, र अब तिमीहरू प्रत्येकले ती प्रत्येक मोडलाई कसरी सफलतापूर्वक पार गर्ने भन्‍ने गम्‍भीर प्रश्‍नको सामना गर्छौ।

मानव जीवनका धेरै दशकहरूको अवधि लामो पनि होइन, छोटो पनि होइन। जन्‍मदेखि बीस वर्षसम्मको अवधि झिमिक्क गर्दा बितेर जान्छ, अनि जीवनको यो मोडमा व्यक्तिलाई वयस्क मानिने भए पनि, यस उमेर समूहका मानिसहरूलाई मानव जीवन र मानव नियतिको बारेमा लगभग केही पनि थाहा हुँदैन। तिनीहरूले थप अनुभव प्राप्त गर्दै जाँदा, तिनीहरू क्रमिक रूपमा आधा उमेरमा प्रवेश गर्छन्। तीस र चालीसको दशकमा पुगेका मानिसहरूले जीवन र नियतिसम्‍बन्धी कलिला अनुभव प्राप्त गर्छन्, तर यी कुराहरूसम्बन्धी तिनीहरूको विचार अझै पनि अत्यन्तै अस्पष्ट हुन्छ। कतिपय मानिसहरूले चालीस वर्षको उमेर पुगेपछि मात्रै परमेश्‍वरले सृष्टि गर्नुभएको मानवजाति र ब्रह्माण्डलाई बुझ्‍न, र मानव जीवन र मानव नियतिको अर्थ के हो भनी बुझ्‍न सुरु गर्छन्। कतिपय मानिसहरू धेरै पहिलेदेखि परमेश्‍वरलाई पछ्याउँदै आएका र अहिले आधा उमेर पुगिसकेको भए तापनि, तिनीहरूसँग अझै पनि परमेश्‍वरको सार्वभौमिकताको सटीक ज्ञान र परिभाषा हुँदैन, साँचो समर्पणको त कुरै नगरौं। कतिपय मानिसहरूले आशिष्‌ प्राप्त गर्नेबाहेक अरू केही कुराको वास्ता गर्दैनन्, र तिनीहरू धेरै वर्ष बाँचिसकेका भए तापनि, तिनीहरूले मानव नियतिमाथिको सृष्टिकर्ताको सार्वभौमिकताको तथ्यलाई अलिकति पनि जानेका वा बुझेका हुँदैनन्, र तिनीहरूले परमेश्‍वरको योजनाबद्ध कार्य र बन्दोबस्तमा समर्पित हुनेसम्‍बन्धी व्यवहारिक पाठतर्फ सानो कदमसमेत चालेका हुँदैनन्। त्यस्ता मानिसहरू पूर्ण रूपमा मूर्ख हुन्छन्, र तिनीहरूको जीवन व्यर्थमा जिइएको हुन्छ।

यदि मानव जीवनका अवधिहरूलाई मानिसहरूको जीवन अनुभव र मानव नियतिसम्‍बन्धी ज्ञानको हदअनुसार विभाजित गर्ने हो भने, तिनीहरूलाई समग्रमा तीन चरणमा विभाजित गर्न सकिन्छ। पहिलो चरण जवानीको चरण हो, जसमा जन्‍मेदेखि आधा उमेरसम्‍मका, वा जन्‍मदेखि तीस वर्षको उमेरसम्‍मका वर्षहरू पर्छन्। दोस्रो चरण परिपक्‍वताको चरण हो, जुन आधा उमेरदेखि वृद्ध अवस्थासम्‍म, वा तीसदेखि साठी वर्षसम्‍मको अवधि हो। अनि तेस्रो चरणचाहिँ व्यक्तिको परिपक्‍व अवधि हो, जुन वृद्ध अवस्था, अर्थात् साठी वर्षदेखि सुरु भएर व्यक्ति संसारबाट बिदा भइञ्‍जेलसम्‍म जारी रहन्छ। अर्को शब्‍दमा भन्दा, जन्‍मदेखि आधा उमेरसम्‍म, धेरैजसो मानिसहरूको नियति र जीवनसम्‍बन्धी ज्ञान अरूका विचारहरूको अनुकरण गर्ने कार्यमा नै सीमित हुन्छ, र यसमा लगभग कुनै वास्तविक, व्यवहारिक सार हुँदैन। यो अवधिमा, जीवनसम्‍बन्धी व्यक्तिको दृष्टिकोण र व्यक्तिले अरू मानिसहरूसित अन्तरक्रिया गर्ने तौरतरिकाहरू निकै नै सतही र मूर्खतापूर्ण हुन्छन्। यो व्यक्तिको किशोर अवस्थाको अवधि हो। व्यक्तिले जीवनका सबै आनन्द र शोकहरू चाखिसकेपछि मात्रै उसले नियतिको बारेमा वास्तविक बुझाइ प्राप्त गर्छ, र—अर्धचेतन रूपमा, आफ्‍नो अन्तस्करणमा—नियति उल्ट्याउन नसकिने तथ्यलाई क्रमिक रूपमा बुझ्‍न, र मानव नियतिमाथिको सृष्टिकर्ताको सार्वभौमिकता वास्तवमै अस्तित्वमा छ भनेर बिस्तारै महसुस गर्छ। व्यक्तिको परिपक्‍वताको अवधि यही हो। जब व्यक्तिले नियतिको विरुद्ध संघर्ष गर्न छोडेको हुन्छ, र जब ऊ त्यसउप्रान्त कलहतिर लाग्‍न इच्‍छुक हुनुको सट्टा, आफ्नो जीवनमा कस्तो नियति छ त्यसलाई जान्‍ने, स्वर्गको इच्‍छाप्रति समर्पित हुने, जीवनमा आफूले प्राप्त गरेका उपलब्धि र गल्तीहरूलाई सारांशित गर्ने, र आफ्नो जीवनमाथि सृष्टिकर्ताले गर्नुहुने न्यायको प्रतीक्षा गर्ने गर्छ, तब ऊ आफ्‍नो परिपक्‍व अवधिमा प्रवेश गर्छ। यी अवधिहरूको बेला मानिसहरूले प्राप्त गर्ने फरकफरक अनुभव र उपलब्धिहरूलाई ध्यानमा राख्दा, सामान्य परिस्‍थितिहरूमा, सृष्टिकर्ताको सार्वभौमिकतालाई व्यक्तिले चिन्‍ने मौका त्यति धेरै हुँदैन। यदि व्यक्ति साठी वर्षसम्‍म बाँच्छ भने, परमेश्‍वरको सार्वभौमिकतालाई जान्‍नको लागि उसँग लगभग तीस वर्ष जति हुन्छ; यदि व्यक्तिले लामो समय अवधि चाहन्छ भने, उसको आयु लामो भए मात्र, ऊ एक शताब्दी बाँच्‍न सक्छ भने मात्र त्यो कुरा सम्‍भव हुन्छ। त्यसैले म भन्छु, मानव अस्तित्वका सामान्य नियमहरूअनुसार, व्यक्तिले सृष्टिकर्ताको सार्वभौमिकतालाई जान्‍नेसम्‍बन्धी विषयलाई पहिलोपटक सामना गरेपछि त्यो सार्वभौमिकताको तथ्यलाई उसले पूर्ण रूपमा पहिचान गर्न सकुञ्‍जेल, अनि त्यो समयदेखि ऊ यसमा समर्पित हुन सकुञ्‍जेलसम्‍मको प्रक्रिया निकै लामो हुने भए तापनि, यदि व्यक्तिले वास्तवमा वर्षहरूको गन्ती गर्छ भने, उसले यी इनामहरू प्राप्त गर्ने मौकाको रूपमा तीस वा चालीस वर्षभन्दा बढी समय पाउँदैन। प्रायजसो, मानिसहरू आशिष्‌ प्राप्त गर्ने आफ्‍ना इच्‍छा र महत्वाकांक्षाहरूमा बहकिएर जान्छन्, त्यसैले तिनीहरूले मानव जीवनको सार कहाँ छ भनी देख्‍दैनन् र सृष्टिकर्ताको सार्वभौमिकतालाई जान्‍नुको महत्त्व बुझ्दैनन्। मानव जीवन र सृष्टिकर्ताको सार्वभौमिकतालाई अनुभव गर्नको लागि मानव संसारमा प्रवेश गर्ने यो बहुमूल्‍य अवसरलाई त्यस्ता मानिसहरूले बहुमूल्य ठान्दैनन्, र सृष्टि गरिएको प्राणीले सृष्टिकर्ताको व्यक्तिगत मार्गनिर्देशन प्राप्त गर्नु कति बहुमूल्‍य छ भनी तिनीहरूले महसुस गर्दैनन्। त्यसैले म भन्छु, परमेश्‍वरको कार्य शीघ्र रूपमा समाप्त होस् भन्‍ने चाहना गर्ने, उहाँको वास्तविक व्यक्तित्वलाई तुरुन्तै देख्‍न सकूँ र सकेसम्म चाँडो आशिष्‌हरू प्राप्त गर्न सकूँ भनेर परमेश्‍वरले जतिसक्दो चाँडो मानिसको अन्त्यको बन्दोबस्त गरून् भन्‍ने इच्‍छा गर्ने मानिसहरू—तिनीहरू सबैभन्दा खराब अवज्ञाको दोषी हुन्छन् र तिनीहरू घोर मूर्ख हुन्छन्। यसबीच, आफ्‍नो सीमित समय अवधिमा सृष्टिकर्ताको सार्वभौमिकतालाई जान्‍ने यो अद्वितीय अवसरको फाइदा लिनेहरू नै मानिसहरूमाझ रहेका बुद्धिमानहरू, सबैभन्दा बढी मानसिक तीक्ष्णता भएकाहरू हुन्। यी दुई फरक इच्‍छाहरूले दुई अत्यन्तै फरक दृष्टिकोण र खोजीको खुलासा गर्छन्: आशिष्‌ खोज्‍नेहरू स्वार्थी र नीच हुन्छन् र तिनीहरू परमेश्‍वरको इच्‍छालाई कुनै ध्यान दिँदैनन्, कहिल्यै पनि परमेश्‍वरको सार्वभौमिकतालाई बुझ्‍ने प्रयास गर्दैनन्, यसमा समर्पित हुने इच्‍छा कहिल्यै गर्दैनन्, बरु आफूलाई जस्तो मन लाग्यो त्यस्तै तवरमा जिउन चाहन्छन्। तिनीहरू अनुचित चरित्रहीनहरू हुन्, र मानिसहरूको यही वर्गलाई नै नष्ट गरिनेछ। परमेश्‍वरलाई चिन्‍न खोज्‍नेहरू आफ्‍ना इच्‍छाहरूलाई पन्छाउन सक्छन्, परमेश्‍वरको सार्वभौमिकता र परमेश्‍वरको बन्दोबस्तमा समर्पित हुन इच्‍छुक हुन्छन्, र परमेश्‍वरको अख्तियारको अधीनमा बस्‍ने र परमेश्‍वरको इच्‍छालाई सन्तुष्ट पार्ने प्रकारका मानिसहरू बन्‍ने प्रयास गर्छन्। यस्ता मानिसहरू ज्योति र परमेश्‍वरका आशिष्‌हरूको माझमा जिउँछन्, र तिनीहरूलाई अवश्य नै परमेश्‍वरले स्याबासी दिनुहुनेछ। जेसुकै भए पनि, मानव छनौट व्यर्थ छ, र परमेश्‍वरको कामको लागि कति लामो समय लाग्छ भन्‍नेबारे मानिसहरूले केही पनि भन्‍न पाउँदैनन्। आफैलाई परमेश्‍वरको कृपामा सुम्पेर उहाँको सार्वभौमिकतामा समर्पित हुनु नै मानिसहरूको लागि उचित हुन्छ। यदि तैँले आफैलाई उहाँको कृपामा समर्पित गर्दैनस् भने, तैँले के गर्न सक्छस् र? के यसको परिणामस्वरूप परमेश्‍वरले कुनै घाटा बेहोर्नुहुनेछ र? यदि तैँले आफैलाई उहाँको कृपामा समर्पित गर्दैनस्, बरु आफैलाई मालिक बनाउने प्रयास गर्छस् भने, तैँले मूर्ख निर्णय गरिरहेको छस्, र आखिरमा घाटा बेहोर्ने तँ नै हुनेछस्। मानिसहरूले जतिसक्दो चाँडो परमेश्‍वरसँग सहकार्य गरे भने मात्रै, तिनीहरूले उहाँको योजनाबद्ध कार्यलाई स्वीकार गर्न, उहाँको अख्‍तियारलाई जान्‍न, र तिनीहरूका लागि उहाँले गर्नुभएका सबै कुरा बुझ्‍न हतार गर्छन् भने मात्रै, तिनीहरूसित आशा हुनेछ। यसरी मात्रै तिनीहरूको जीवन व्यर्थमा जिइएको हुनेछैन, र तिनीहरूले मुक्ति प्राप्त गर्नेछन्।

—वचन, खण्ड २। परमेश्‍वरलाई चिन्‍ने विषयमा। परमेश्‍वर स्वयम् अद्वितीय ३